Analiza cefalometryczna – do czego służy? W czym pomocny jest teleradiogram?

cefalometria
1 września 2020
Autor: Katarzyna Walczak, elektroradiolog

Analiza cefalometryczna jest to zestaw pomiarów wzajemnych stosunków pomiędzy czaszką, szczęką i żuchwą, dokonywanych na podstawie zdjęcia cefalometrycznego – teleradiogramu.

Zdjęcie cefalometryczne, inaczej teleradiogram lub tele RTG jest to zdjęcie rentgenowskie boczne czaszki, z widocznym zarysem tkanek miękkich. Zdjęcie tele RTG jest najczęściej wykonywane przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego, jak również do planowania leczenia ortognatycznego. Zdjęcie wykonywane jest wiązką promieniowania prostopadłą do płaszczyzny strzałkowej pacjenta. Głowa pacjenta pozostaje unieruchomiona w cefalostacie w pozycji, w której płaszczyzna frankfurcka jest ustawiona równolegle do płaszczyzny podłogi, a zęby ustawione w zwarciu centralnym. Płaszczyzna frankfurcka to umowna płaszczyzna, wyznaczana na podstawie linii łączącej najniższy punkt kostnej krawędzi oczodołu (orbitale) i górny brzeg skrawka ucha (tragion).

Warto wspomnieć, że zdjęcie cefalometryczne – oprócz najpowszechniej stosowanej projekcji bocznej – można wykonać w kilku innych projekcjach np.:

  • tylno-przedniej (PA),
  • osiowej (podbródkowo-ciemieniowej).

Analiza cefalometryczna. W czym może pomóc lekarzowi?

Na tak otrzymanym zdjęciu cefalometrycznym są następnie nanoszone linie referencyjne poziome, pionowe, pomocnicze oraz punkty referencyjne i kąty – to właśnie analiza cefalometryczna.

Analiza służy lekarzowi do oceny nieprawidłowości wzrostu twarzoczaszki przed leczeniem, w trakcie leczenia w celu oceny postępów lub po zakończeniu leczenia w celu ustalenia, czy cele leczenia zostały spełnione.

Obecnie istnieje wiele typów analizy, a decyzja, który z nich zostanie zastosowany zależy od lekarza stomatologa/ortodonty/chirurga szczękowo-twarzowego. Jednymi z najbardziej popularnych i powszechnie stosowanych na świecie są analizy Steinera, Rickettsa, Schwartza.

Analiza cefalometryczna może być wykonana przez doświadczonego stomatologa ręcznie, przy użyciu odpowiednich przyrządów do pomiaru, takich jak kątomierz.

Jednak obecnie, w dobie cyfrowej diagnostyki coraz częściej wykonywana jest ona komputerowo, dzięki specjalnym modułom do tworzenia automatycznej analizy cefalometrycznej.


Katarzyna Walczak - Specjalistka RTG

KATARZYNA WALCZAK

Absolwentka I Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. W roku 2016 ukończyła studia licencjackie na kierunku Elektroradiologia, następnie w roku 2018 ukończyła studia na kierunku Zdrowie Publiczne ze specjalnością Zarządzanie w Ochronie Zdrowia, uzyskując tytuł magistra. Od początku pracy zawodowej związana z branżą stomatologiczną.