Zgorzel zęba – czym jest i jak ją leczyć?
Zgorzel zęba to poważny problem stomatologiczny, który wynika zwykle z długotrwałego zaniedbywania ubytków próchnicowych, nieodpowiedniej higieny lub nieprawidłowości przy procedurach dentystycznych. Przyczyną dolegliwości jest obumierająca miazga w zębie oraz infekcja, która prowadzi do procesów gnilnych i rozwoju bakterii beztlenowych. Dzięki diagnostyce obrazowej możliwe jest rozpoznanie przypadłości i podjęcie leczenia. Dowiedz się, jak dochodzi do powstania zgorzeli zęba. Z czego wynikają dolegliwości bólowe i jak leczy się „gnijące zęby”?
Co to jest zgorzel zęba?
Zgorzel zęba to poważna dolegliwość, która wynika zwykle z zaniedbania higieny i braku leczenia zepsutych zębów. Postępujący stan zapalny prowadzi do powolnego obumarcia miazgi zęba i procesów gnilnych zachodzących w jego wnętrzu. Ponieważ miazga jest silnie unaczyniona i unerwiona, w wyniku rozkładu białek dochodzi do uwalniania się wielu niebezpiecznych związków i gazów, takich jak siarkowodór czy amoniak (tzw. zgorzel gazowa zęba), a namnażające się bakterie beztlenowe mogą przedostać się do krwioobiegu, dlatego zgniły ząb stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia.
Nieleczona zgorzel zęba może prowadzić do poważnych powikłań, m.in. zapalenia okostnej, kłębuszkowego zapalenie nerek, zapalenia mięśnia sercowego, a nawet sepsy, dlatego wymaga natychmiastowej interwencji stomatologa.
Zgorzel zęba – przyczyny przypadłości
Zgorzel zęba jest wynikiem wielu czynników. Najczęściej do rozwoju przypadłości przyczynia się nieodpowiednia higiena jamy ustnej i zaniedbywanie ubytków próchnicowych. Bakterie z jamy ustnej (zwykle bakterie próchnicowe znajdujące się na płytce nazębnej) przenikają do komory zęba i wywołują stan zapalny miazgi, a ostatecznie doprowadzają do martwicy zęba – zgorzeli (gangrena zęba).
Jak wygląda zgorzel zęba – objawy
Objawy zgorzeli zęba zależą od stopnia zaawansowania schorzenia, ale zwykle obejmują:
- silny, często pulsujący ból zęba – zwykle pierwszy i najbardziej oczywisty symptom martwicy zęba,
- nieprzyjemny zapach z jamy ustnej – procesy gnilne i uwalniające się gazy mogą prowadzić do wydzielania się nieprzyjemnego zapachu z jamy ustnej,
- zmianę koloru zęba – w wyniku martwicy miazgi dochodzi zwykle do ciemnienia zęba,
- opuchliznę i wrażliwość dziąseł – stan zapalny miazgi może rozprzestrzeniać się na okoliczne tkanki miękkie, co może prowadzić do opuchlizny i zwiększonej wrażliwości dziąseł,
- ogólne złe samopoczucie – jeśli infekcja rozprzestrzenia się w organizmie, samopoczucie pacjenta może znacząco się pogorszyć.
Należy pamiętać, że nagłe ustąpienie objawów może oznaczać, że doszło do całkowitego uszkodzenia nerwów w miazdze zęba, ale infekcja wciąż może postępować i stanowić zagrożenie dla zdrowia pacjenta. Dlatego nawet po ustąpieniu bólu należy przeprowadzić diagnostykę obrazową zęba (np. rtg punktowe) i udać się do gabinetu stomatologicznego, w którym najprawdopodobniej zostanie przeprowadzone leczenie endodontyczne (kanałowe).
Diagnostyka zgorzeli zęba – rtg.
Diagnostyka zgorzeli zęba przeprowadzana jest w gabinecie stomatologicznym i zwykle zaczyna się od badania jamy ustnej i oceny objawów zgłaszanych przez pacjenta. Dentysta szuka widocznych oznak zniszczenia korony zęba lub ubytku próchnicowego.
Do rozpoznania zgorzeli konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki obrazowej, dlatego pacjent musi mieć wykonane badanie radiologiczne. Zwykle wystarczające jest rtg. punktowe, które pozwala zidentyfikować procesy gnilne wewnątrz zęba i ocenić stan miazgi. Dzięki badaniu można również zaobserwować, czy zgorzel zęba rozprzestrzeniła się poza korzeń zęba i może prowadzić do poważniejszych problemów, takich jak np. zapalenie okostnej. Coraz częściej, do właściwej oceny infekcji w korzeniach zęba i właściwego zaplanowania leczenia kanałowego, wykorzystywana jest także diagnostyka radiologiczna 3D.
Lekarz dentysta zleca wykonanie badania CBCT 3D konkretnego zęba lub obszaru i dzięki nowoczesnym aplikacjom jest w stanie ocenić dokładny kształt korzeni zęba, przebieg kanałów zębowych, obecność dodatkowych kanałów czy też rozprzestrzenienie się infekcji. Pozwala to na dobranie odpowiednich narzędzi oraz metod leczenia. Dzięki najnowszym rozwiązaniom współcześni lekarze mają możliwość przeprowadzenia bardzo precyzyjnej diagnostyki obrazowej, w tym badań CBCT o najwyższej rozdzielczości 75 mikronów – bardzo przydatnej do oceny zęba przed leczeniem kanałowym.
Jak usunąć zgorzel zęba – leczenie
Leczenie zgorzeli zęba zależy od stopnia zaawansowania schorzenia. Zazwyczaj wykonuje się wieloetapowe leczenie kanałowe, które polega na usunięciu zainfekowanej miazgi z komory zęba, zastosowaniu kuracji antyseptycznej, przeciwdziałającej dalszemu namnażaniu bakterii, oraz zabezpieczeniu jamy zęba i wypełnieniu pustego kanału specjalnym materiałem.
FAQ
Odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania dotyczące zgorzeli zęba.
Jak długo boli zgniły ząb i zgorzel zęba po zatruciu?
Czas trwania dolegliwości bólowych zależy od indywidualnych predyspozycji pacjenta i zaawansowania schorzenia. Ważne jest, aby nie bagatelizować niepokojących objawów i skonsultować się ze stomatologiem w przypadku jakichkolwiek wątpliwości. Ból zęba może minąć bez leczenia, co nie znaczy, że na pewno ustąpiła infekcja, dlatego najlepiej wykonać zdjęcie rtg. zęba, które wszystko wyjaśni.
Wyciszenie bólu zęba po zatruciu może trwać do kilku dni.
Czy zgorzel zęba da się wyleczyć?
Tak, zgorzel miazgi zęba da się wyleczyć. Procedury wymagają najczęściej leczenia kanałowego, a w niektórych przypadkach również doustnej antybiotykoterapii.
Czym grozi zgorzel zęba - powikłania
Zgorzel zęba może prowadzić do poważnych powikłań. Nieleczona infekcja może rozprzestrzenić się na inne części ciała, w tym na kości i tkanki miękkie twarzy. Bakterie beztlenowe, odpowiedzialne za zgorzel miazgi, mogą prowadzić do rozwoju poważnych zakażeń, w tym również sepsy.
Zgorzel zęba - jak wygląda gnicie zęba?
Do rozpoczęcia procesów gnilnych miazgi dochodzi w wyniku postępującej (nieleczonej) choroby próchnicowej. Bakterie przenikają do wnętrza zęba, gdzie zaczynają niszczyć miazgę. W odpowiedzi na infekcję miazga zaczyna puchnąć, co zwiększa ciśnienie wewnątrz nieelastycznej komory zęba. Ucisk na naczynia krwionośne dostarczające tlen i składniki odżywcze do miazgi, prowadzi do jej obumarcia - martwicy miazgi.
Zwykle w dalszym etapie zaczynają rozwijać się bakterie beztlenowe, co przyspiesza proces gnicia zęba, powodując tzw. zgorzel całkowitą.
Czy można mieć zgorzel na dziąśle?
Tak, chociaż zgorzel na dziąśle jest bardzo rzadką przypadłością, w której infekcja bakteryjna doprowadza do obumarcia tkanek. Objawy zgorzeli dziąsła mogą obejmować silny ból, opuchliznę, intensywne zaczerwienienie lub fioletowe przebarwienie dziąseł, a w skrajnych przypadkach wrzody i gangrenę. Tak jak zgorzel w zębie, zgorzel dziąsła wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.